Milyonlarca kişiye büyük müjde! Erken emeklilik için büyük fırsat!
Çalışma gücünde en az yüzde 60 kayıp yaşayan ve bunu raporlayan bazı hastalara erken emeklilikten faydalanabiliyor. Malulen emeklilik de denilen bu uygulamadan SGK tarafından belirlenen hastalıklara sahip olanlar ve bu durumu raporlayanlar yararlanabiliyor. Pek çok kişi de böbrek hastalarının erken emeklilikten faydalanıp faydalanamayacağı sorusunu merak ediyor. Peki, Böbrek hastaları maaş alabilir mi? Böbrek hastaları nasıl emekli olabilir? Diyaliz hastaları emekli olabilir mi? İşte emeklilik şartları!
YÜZDE 60 KAYIP ŞARTI VAR!
Malulen emekli olabilmek için gerekli ilk ve en önemli şart, çalışma gücünde en az yüzde 60 kayıp olduğuna dair sağlık kurulu raporudur. Bu raporun alınabilmesi için kişilerin ilk olarak bulundukları il veya ilçedeki SGK merkezlerine başvurmaları ve yetkili hastanelere sevk edilmeleri gerekir.
Kişiler doğrudan hastaneye başvurarak rapor almak yerine SGK’ya başvurarak sevklerini gerçekleştirmelidir. Sevkin SGK üzerinden yapılmasının nedeni, yalnızca sağlık kurulu raporunun malullük aylığı almak için yeterli olmamasıdır. Kişi, çalışma gücünde en az yüzde 60 kayıp olduğunu belgelese bile en az 1.800 gün prim ödemesi yoksa veya prim ödemesini borçlanma ile 1.800 güne tamamlayamıyorsa malullük aylığı alamaz.
DİYALİZ HASTALARI EMEKLİ OLABİLİR Mİ?
Posta Gazetesi Yazarı Ekrem Sarısu konu ile ilgili okuyucusundan gelen soruya şu yanıtı verdi:
SORU: Diyaliz hastasıyım. Haftanın 3 günü diyalize giriyorum. Ayrıca bypass ameliyatı oldum. SSK başlangıç tarihim 2004 olup 3862 gün prim ödemem var. Diyaliz için yüzde 90 rapor aldım. Çalışamıyorum. Nasıl emekli olurum? Soner AVŞAR
CEVAP: İlk defa sigortalı olduğunuz tarihte malul derecesinde işgücü kaybınız yoksa malul haklarından yararlanır ve aranan şartları sağlayarak emekli olabilirsiniz. Malulen emekli olmak için; 10 yıl sigortalılık süresi, 1800 gün prim ve yüzde 60 işgücü kaybı şartlarına tabisiniz.
Aranan şartları sağladığınızdan, emeklilik talebiniz üzerine raporunuz ve tıbbi eklerini inceleyecek olan Sosyal Güvenlik Kurulu Sağlık Kurulu, malul olduğunuza karar verirse malulen emekli olabilirsiniz. Ancak ilk defa sigortalı olduğunuz tarihte malul derecesinde işgücü kaybınız varsa, bu kez 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 gün prim ödeme şartlarına tabi olarak istediğiniz zaman emekli olabilirsiniz.
MALULEN EMEKLİLİK HANGİ HASTALIKLARI KAPSIYOR?
Kişilerin iş kazası ya da meslek hastalığı dışında malulen emeklilik hakkını elde edebildiği hastalıklar arasında, kanser, epilepsi, beyin tümörü, serebral palsi, Parkinson, Multiple Skleroz, siroz, denge bozukluğuna eşlik eden işitme kaybı, görme yetisinde ileri düzey azalma, organ kayıpları, Behçet hastalığı, AIDS, zekâ geriliği, bipolar bozukluk ve şizofreni gibi hastalıklar yer almaktadır.
YENİ YASAYA GÖRE MALULEN EMEKLİLİK
2006 yılında yürürlüğe giren 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa göre, kamu çalışanları ve özel sektör çalışanları, mesleğinde kazanma gücünü en az yüzde 60 oranında kaybettiği durumlarda malul sayılarak malulen emeklilik hakkına sahip olacaktır. İş gücü kaybı çalışma yaşamına başlamadan önce gerçekleşmiş olan kişiler ise bu yasaya göre malulen emeklilik aylığına hak kazanamayacaktır. Malulen emeklilik şartları şunlardır:
- Sağlık kurulu raporu ile en az yüzde 60 oranında iş gücü kaybına uğradığını belgelemek
- Malullüğe başvuru tarihi itibariyle, sigortalılık başlangıç süresi 10 yılı aşmış olmak
- En az 1800 gün prim gün sayısına sahip olmak
MALULEN EMEKLİ MAAŞI EN AZ NE KADAR?
İş kazası emeklilik maaşı ya da meslek hastalığı emeklilik maaşı olarak da anılan malulen emeklilik aylığı, kişilerin en azından on yıl süreyle sigortalı çalışmış olması, toplam olarak 1800 günlük malullük, ölüm ve yaşlılık sigortası primleri ödenmiş olması koşulları ile bağlanabilmektedir. Ancak başka bir kişinin bakımına kalıcı ve sürekli bir şekilde muhtaç halde bulunan kişiler için sigortalılık süresi aranmamaktadır. Bu kişilerde yalnızca 1800 günlük malullük, ölüm ve yaşlılık sigortası bildirilmiş olma şartı aranmaktadır.
Yeni yılın gelmesi ile birlikte, devletin vatanda için geliştirmiş olduğu pek çok konu başlığında çeşitli düzenlemelere gidildi. Yeni dönemde, 1999 yılından beri emekli olma şartları arasında yer alan yaş faktörü ile ilgili çeşitli düzenlemelerin yapılacağı öngörülürken, 3600 günden emekli olma konusu tekrar gündeme geldi
Emekli olmak isteyen milyonlarca vatandaş için büyük fırsat sunuluyor. Çalışanlar borçlanarak emekliliklerini erkene çekebilir.
Devletin belirlemiş olduğu emeklilik başlıklarından biri olarak karşımıza çıkan 3600 günden emekli olma konusu ile birlikte, erkek ve kadın vatandaşların hangi şartlar çerçevesinde emekli olabilecekleri netliğe kavuştu.
3600 GÜNDEN EMEKLİ OLMA NEDİR?
3600 günden emekli olma konusu, emekli olmak isteyen pek çok vatandaş tarafından araştırılmaktadır. Emekli olmanın hayalini kuran vatandaşlar, emeklilik ile ilgili var olan kurallara ve fırsatlara hâkim olabilmek amacı ile emeklilik ile ilgili yeni haberlerin olup olmadığını merak etmektedir.
EYT’li olanları yakından ilgilendiren 1999 tarihi, 3600 günden emekli olmak isteyen kişiler için oldukça önemlidir. 3600 günden emekli olma hakkı, 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigorta girişi yapılmış olan vatandaşlar için geçerlidir. Buna göre ilgili tarih öncesinde sigortaya girişi yapılmış olan kişiler, 15 yıllık sigortalılık süresini ve 3600 günlük prim ödeme kurallarını yerine getirdikleri takdirde emekli olabilmektedirler.
KADINLAR İÇİN 3600 GÜNDEN EMEKLİ OLMA
3600 günden emekli olma fırsatından yararlanarak, erken emekli olmak isteyen vatandaşlar için farklı hesaplamalar ortaya konmaktadır. Buna göre 3600 günlük prim ödemesini ve 15 yıllık sigortalılık süresini tamamlamış olan kadın bireyler için emeklilik yaşları şu şekilde hesaplanmaktadır:
23 Mayıs 2002 öncesi– 50 yaş
24 Mayıs 2002- 23 Mayıs 2005- 52 yaş
24 Mayıs 2005- 23 Mayıs 2008- 54 yaş
24 Mayıs 2008- 23 Mayıs 2011- 56 yaş
24 Mayıs 2011 sonrası- 68 yaş
Erkekler için 3600 Günden Emekli Olma
3600 günlük prim ödemesini ve 15 yıllık sigortalılık süresini tamamlamış olan erkek bireyler için emekli olma yaşı şu şekildedir:
23 Mayıs 2002 öncesi– 55 yaş
24 Mayıs 2002- 23 Mayıs 2005- 56 yaş
24 Mayıs 2005- 23 Mayıs 2008- 57 yaş
24 Mayıs 2008- 23 Mayıs 2011- 58 yaş
24 Mayıs 2011- 23 Mayıs 2014- 59 yaş
24 Mayıs 2014 sonrası- 60 yaş
Emeklilikte Yaşa Takılanlar ile ilgili hükümet cephesinden olumlu sinyaller gelirken, bu sorunun nasıl çözüleceği yönünde masada çeşitli formüller bulunuyor. Fakat, EYT dışında başka meslek grupları da erken emekli olabiliyor. Örneğin madencilerin emekli olma yaşı 43. Sosyal Güvenlik Kurumu bununla ilgili bir duyuru yaptı ve yıpranma payı nedeniyle erken emekli olan meslek gruplarını açıkladı. Bu mesleklerden herhangi birinde çalışıyorsanız 43 yaşından itibaren emekli olmanız mümkün
Sosyal Güvenlik Kurumu bazı mesleklere ilişkin olarak erken emeklilik sağlayacak olan yıpranma hakkını devreye aldı.
Kamuoyunda “yıpranma hakkı” olarak ifade edilen fiili hizmet süresi zammına ilişkin önemli bir adım daha atıldı.
SGK, yıpranma hakkından yararlanan meslek sayısını 45’e çıkardı. Artık röntgen teknisyeni, ağız-diş radyoloji uzmanı, cezaevinde çalışan memurlar, ihtiyat pilotları da bu haktan yararlanıp erken emekli olabilecek.
Kurşun-arsenikte, cam fabrika ve atölyelerinde, civa üretiminde, madenlerde, çimento ve kok fabrikalarıyla termik santrallerde çalışanlar başta olmak üzere yararlanan meslek sayısı 45’e çıktı.
Sosyal Güvenlik Kurumu yıpranma payına açıklık getirmek için bir genelge yayınladı.
Buna göre, artık röntgen teknisyenleri, ağız-diş radyoloji uzmanları, infaz ve koruma baş memuru, ceza infaz kurumu müdürü, ihtiyat pilotları da yıpranma hakkından yararlanacak.
43 yaşında emekli
Madenlerde çalışan işçilerin emeklilik yaşını 55’ten 50’ye indirirken, izinde geçirdikleri süreler tatiller de yıpranmaya dahil ediliyor.
Böylece madenciler 43 yaşında emekli olabiliyor. Geçen yıl kararname ile ceza ve infaz kurumu personeli ve sağlık çalışanlarına da yıpranma hakkı tanındı.
Cezaevlerinde çalışanlara verilen 90 günlük yıpranma hakkından cezaevi müdürü, infaz ve koruma baş memuru, hükümlü-tutuklularla irtibat içindeki diğer görevliler de yararlanacak.
Yıpranma hakkı bu kapsamdaki personel için Ağustos 2017’den sonraki çalışmaları için uygulanacak. SGK genelgesine göre emekli aylığı alanlar dışındaki “ihtiyat pilotları” da yıpranma hakkından yararlanacak.
Röntgen teknisyenleri, ağız, diş, çene radyolojisi uzmanları 90 gün yıpranma hakkından yararlanacak.
Yıpranma hakkından, kurşun ve arsenikte, cam fabrika ve atölyelerinde, cıva üretiminde, çimento ve kok fabrikalarıyla termik santrallerde, alüminyum, demir-çelik, döküm ve asit üretimi fabrikalarında, Emniyet, MİT, basın ve gazetecilikte çalışanların yer aldığı 45 meslek grubu yararlanıyor.
İşte yıpranma payı olan meslekler
Asit üretimi yapan yerlerde çalışanlar 90-180 gün
Madenlerin yer altında çalışanları 180 gün
TSK’da görevli subay, yedek subay, astsubay, uzman jandarma, uzman erbaşlar ve sözleşmeli erbaş ve erler 90 gün
Basın Kartı Yönetmeliği’ne göre çalışan gazeteciler 90 gün
Emniyet ve MİT mensupları 90 gün
Cıva üretimi işleri sanayinde çalışanlar 90 gün
Radyoaktif ve doğal, yapay radyoaktif maddeler 90 gün
Demir ve çelik fabrikalarında çalışanlar 90 gün
Kurşun ve arsenik işlerinde çalışanlar 60-90 gün
Cam fabrika ve atölyelerinde çalışanlar 60 gün
Çimento fabrikalarında çalışanlar 60 gün
