KARA PARA AKLAMA YÖNTEMLERİ
Aklamaya neden ihtiyaç duyulmaktadır?
Aklamanın genel amacı; yasal olmayan faaliyetlerden elde edilen gelirlerin yasal olarak elde edilmiş gibi mali sisteme sokulması, bir başka deyişle bu gelirlerin yasadışı faaliyetlerden elde edildiğinin gizlenmesidir. Bu şekilde; yapılacak muhtemel denetimlerde gerekli açıklamalar yapılabilecek veya bu denetimlerin yapılmasını gerektirmeyecek şekilde bu gelirler, şüpheden uzak bir niteliğe kavuşturulacaktır.
Suç gelirine kaynaklık eden en önemli suçun uyuşturucu ticareti, ve bu suçtan elde edilen gelirlerin çok büyük bir bölümünün nakit kullanımının düşük olduğu ve alınan önlemler nedeniyle büyük miktarlı nakit işlemlerin dikkat çektiği ülkelerde oluştuğu dikkate alındığında, bu gelirlerin nakit sisteme sokulması, aklayıcılar açısından daha büyük önem kazanmaktadır. Çünkü nakit halindeki gelir, günlük kullanımlar için harcanabilecek çok küçük bir kısmı hariç kullanılmaya uygun değildir. Dolayısıyla nakit halindeki bu gelirin kullanılabilir hale getirilmesi yani aklanması gerekir.
Kaç çeşit aklama yöntemi bulunmaktadır?
Belirli bir sayı vermek mümkün değildir. Pek çok kişinin aklına gelmeyecek yöntemler kullanılabilir. Bu açıdan sınırsız sayıda aklama yöntemi vardır demek yanlış olmaz. Aklama yöntemleri ülkeden ülkeye, finansal sistemlerde kullanılan araçların çeşitliliğine bağlı olarak değişir. Ayrıca günümüzde yasadışı gelir elde edenler artık kendi paralarını kendileri aklamamakta, bu işte profesyonelleşen aklayıcıları kullanmaktadırlar. Aklama işiyle uğraşanlar işlerini çok iyi bilen muhasebeciler, bankerler, hukukçular, mali danışmanlar vs. olabilir. Bunların sağlam bir mesleki geçmişi vardır, çoğu sabıkasızdır, öncül suçla hiçbir alakaları yoktur. Hizmetlerine karşılık olarak komisyon, prim adı altında gelir elde ederler.
Sınırsız sayıda yöntemle aklama yapmak mümkün olmakla birlikte en çok kullanılan ve mücadele eden birimler açısından öğretici olabilecek nitelikte olan yöntemleri şu şekilde sıralayabiliriz:
Kara para nasıl aklanır
Fonların fiziken ülke dışına kaçırılması,
Şirinler (smurfing) yöntemi,
Parçalama (structuring) yöntemi,
Vergi cennetleri (off-shore),
Paravan (Kağıt üstündeki) ya da hayali şirketler,
Oto-finans borç yöntemi (Loan-back),
Döviz Büroları,
Kumarhane ve Gazinolar,
Nakit para kullanılan işyerlerinin işletilmesi (Göstermelik şirketler),
Sahte fatura (hayali ihracat),
Alternatif havale sistemleri (hawala vs.),
İnternet bankacılığı ve elektronik para,
Bu listeyi daha da uzatmak mümkündür. Ancak en fazla kullanılan yöntemler olarak bu sıralananlar hakkında yapılacak açıklamalar konu hakkında bilgi sahibi olunması için yeterli olacaktır.
Aklamada kullanılan bu yöntemlerin açıklamaları yapılırken fazla detaya girilmeyecek ve kullanılan yöntemin belirleyici, diğer yöntemlerden farkını ortaya koyan noktaları vurgulanmaya çalışılacaktır. Elbette ki bu yöntemler açıklanacağı şekilde tek başlarına kullanılmayabilmektedir. Birden fazla yöntem aynı aklama faaliyeti içerisinde, aynı anda kullanılabileceği gibi (Örneğin şirinler (smurfing) yöntemi ile parçalama (structuring) yöntemi aynı anda kullanılmaya çok uygun yöntemlerdir), bir yöntemde belirtilen aşamalardan bazıları uygulanmayabilecektir.
Şirinler (smurfing) yöntemi
Ülkeden ülkeye değişmekle birlikte konuyla ilgili düzenlemelerin yapıldığı ülkelerde belirli tutarların üzerindeki nakit işlemlerin bildirilmesi zorunluluğu bulunmaktadır. Bu limit ABD için 10.000 dolardır. (Ülkemizde de 4208 sayılı Kanunun Uygulanmasına İlişkin Yönetmeliğin 8. maddesinin değişmeden önceki hükümlerine göre; yükümlüler taraf oldukları ve aracılık ettikleri tutarı 5 milyar lira veya muadili dövizi aşan maddede yazılı her türlü işlemi MASAK’a bildirmek zorunda idi. Bu tutar, tespit edildiği tarihte yaklaşık 20.000 ABD dolarına tekabül etmekte idi.) Bildirim yükümlülüğünden kurtulmak için eldeki fon bu limite yakın tutarlara bölünür ve çok sayıda kişi (smurf) tarafından çok sayıda bankaya veya aynı bankanın farklı şubelerine yatırılır.
Kaba bir hesapla örneğin 20 kişi bir banka veya farklı şubelerine 9.000’er dolar yatırsa , günde 180.000 dolar, 10 günde 1.800.000 dolar yatırılmış olur. Aynı işlem aynı kişiler tarafından bir başka bankaya da yapılsa bunun anlamı 10 günde 3.600.000 dolarlık bir tutarın nakit bildirim zorunluluğu olmadan bankaya yatırılmış olması demektir.(Bu durum sadece nakit işlem bildiriminden kurtulmayı sağlar, yoksa şüpheli işlem bildirimi şüphelenilen her durumda yapılabilir) Para bu şekilde sisteme girmiş olur (Yerleştirme aşaması). Bu şekilde sisteme giren para kasa çekleri, havale veya fiziki olarak ülke dışına çıkarılabilir.
Parçalama (structuring) yöntemi
Eldeki fonu küçük miktarlara bölüp bunları bankaya yatıracak çok sayıda kişiyi (smurfleri) her zaman bulmak mümkün olmayabilir. Bu durumda insan sayısı yerine işlem sayısını artırmak suretiyle bildirimden kaçınmak mümkün olabilir.
Bu yöntemde de yine yapılan işlemleri bildirimden kaçınmak veya iz bırakmamak amacıyla bölme tekniği kullanılıyor. Çok yüksek tutara dayalı bir işlem küçük tutarlara dayanan çok sayıdaki işlemlere bölünüyor. Başka bir ülkedeki örnek bir olayda, 29 milyon dolarlık bir tutar ortalama 600’er dolarlık 40.000’den fazla işlem yapılmak suretiyle Ekvator’a transfer edilerek aklanmıştır.
Parçalama yöntemini şirinler yöntemine benzetmek mümkün; çünkü her ikisinde de yüksek tutarlar düşük miktarlara bölünmek suretiyle işleme tabi tutuluyor. Her ikisinde de amaç nakit işlem bildirimlerinden kurtulmak ve dikkat çekmemektir.
Vergi Cennetleri (Kıyı Bankacılığı Off-Shore)
Kıyı bankacılığı (Off-shore) için, yaptıkları işlemler ve kurulu oldukları yerler baz alınarak çeşitli tanımlar yapılmaktadır. Bunlar özetle;
Ülke dışından sağlanan fonların yine ülke dışında kullandırılmasını amaçlayan ve ülkede bankacılık sektörü için düzenlenmiş her türlü yasa ve yönetmeliklerin dışında kalan bir tür bankacılık, dıştan dışa bankacılık, bir tür serbest bölge bankacılığı olarak ifade edilebilir.
Kapsamlı bir tanım yapmak gerekirse, kıyı bankacılığı; “ülke dışından sağlanan fonların ülke dışında veya koşullara göre ülke içinde kullandırılması, uluslararası devletsiz paraların fon fazlası bulunan merkezlerden fon açığı bulunan merkezlere transfer edilmesi gibi finansal hizmetler yürüten genellikle serbest bölgelerde kurulan merkezlerde faaliyet gösteren ve ülke içindeki bankacılık sisteminin tabi olduğu yasal düzenlemelerin kapsamı dışında tutularak, getirilen mali ve hukuksal avantajlar sayesinde cazip çalışma koşullarının sağlandığı bankacılık türüdür”.
Kıyı bankaları özel bir banka olmayıp, temel olarak diğer bankalar gibi mevduat toplamakta, kredi vermekte ve güvene dayalı işlemler (fudiciary) yapmaktadır.
Diğer bankalardan ayıran özellikleri
Kıyı bankaları bulundukları ülkede geçerli olan para birimi dışındaki bir para birimi ile işlem yapar.
Şart olmamakla birlikte esasen yerleşik olmayan kişiler ve kurumlarla işlem yapar.
Genellikle yurtiçi finans piyasasının tabi olduğu yasaların sınırlamaların ve kontrollerin çoğundan muaftır.
Çok sıkı biçimde sır saklama ilkesi uygulanmaktadır.
Faiz oranlarının belirlenmesinde serbestlik söz konusudur.
Belli bir likidite, disponibilite oranı uygulanmaması, munzam karşılık yatırılmaması söz konusudur.
Dolaysız vergi olarak alınan gelir ve kurumlar vergisi kaldırılmakta veya çok düşük seviyelere çekilmektedir.
Bankaların müşterilerine ödeyecekleri faizden veya interbank işlemlerinden doğacak faizlerden stopaj kesilmemekte, yurtiçi bankaların tabi olduğu kambiyo sınırlamalarına tabi tutulmamaktadır.
Vergi cennetleri müşteri çekmek için neler sunuyorlar?
Gizlilik
Politik istikrar
Vergilendirme olmaması (sıfır ya da sıfıra yakın)
Sermaye hareketlerinde tam serbesti
Coğrafi konum olarak gelişmiş ülkelere yakınlık
Gerekli altyapı (telekomünikasyon, ulaşım, konaklama)
Uzman personel veya kurum (vergi danışmanları, avukatlar vs).
Suç geliri nasıl aklanıyor?
Para aklama bu ülkelerde mevcut finansal kuruluşlar (özellikle bankalar) veya paravan şirketler (shell companies) aracılığı ile olabilmektedir. Bankalar suçlular tarafından kurulabileceği gibi işbirlikçileri tarafından da kurulabilir. Merkezlerde kurulan bankalar ve paravan şirketlerin ortaklık yapıları hakkında bilgi edinilememektedir, dolayısıyla bunlar gerçek sahiplerinin bilinmediği şirketlerdir. Çünkü bu ülkelerde sıkı bir sır saklama yükümlülüğü olup mahkeme kararı veya hükümet izni olmadan, bilgi verenlere ağır cezalar verilebilmektedir.
Bir sınır ötesi banka, içinde bulunduğu ülkeden bankacılık işlemlerinin tümünü sürdürebilir ve bütün dünyaya suçgeliri transfer edebilir. Ancak bu tür merkezler için ciddi sorumluluklar getiren düzenlemeler üzerinde çalışılmaktadır. Böylece bu merkezlerin aklamaya karşı mücadelede diğer ülkelerle işbirliği içinde olmasına çalışılacaktır. Bu yöndeki çalışmalar FATF içerisinde oluşturulan çalışma grubu ile İşbirliği içinde olmayan ülkelere (Non-cooperative countries and territories) uygulanacak direktifler tespit edilmek suretiyle yürütülmektedir. Bu sayede bu ülkeler için de işbirliği yapmamaları halinde yaptırım uygulamasına gidilebilecektir.
Bu merkezler kullanılmak suretiyle loan-back, fonların bu ülkelere fiziki transferi gibi yöntemlerle aklanabilmektedir. Bu yöntemlere ileride değinilecektir.
Nakit para kullanılan işyerleri (göstermelik şirketler)
Bu yöntemde hamburgerci, simit dükkanları, benzin istasyonu gibi nakit para akışının yoğun olduğu işyerleri kurulur. Bu işyerleri gerçekten çalışan yerler olabileceği gibi fiktif yani bürosu olan ama iş yapmayan bir şirket de olabilir. Bu tür işyerlerinin seçilmesinin nedeni bunların muhasebe denetimlerinin yapılmasının oldukça zor olmasıdır. Yani ne kadar benzin, kaç hamburger ya da simit satıldığını tespit etmek hemen hemen mümkün değildir. Böylece yasa dışı kaynaklardan gelen fonlar bu işyerlerinden elde edilen gelirlerle karıştırılabilir.
ABD’de bu yöntem kullanılarak uyuşturucu kaçakçısına ait pizza dükkanları zinciri vasıtasıyla uyuşturucudan elde edilen gelirlerin aklandığı belirlenmiştir.
Paravan-hayali şirketler (Shell Company)’in kullanılması
Bu şirketler herhangi bir ticaret veya imalat faaliyetinde bulunmayan ve genellikle sınır-ötesi merkezlerde kurulan şirketlerdir. Yukarıda belirtilen göstermelik şirketlerden farklıdırlar; göstermelik şirketlerde de aklama amacı olmakla birlikte yasal bir faaliyet ve bir işyeri söz konusudur. Oysa bu şirketler sadece kağıt üzerinde vardır (masa, kasa, adres kısa şirketler) ve bunların kurulmasındaki amaç, ayrıştırma aşamasında fon transferlerinin bu şirketler üzerinden geçirilmesi suretiyle inceleme ve denetim anında iz sürmeyi zorlaştırmaktır. Sır saklama yükümlülükleri dolayısıyla ortaklarının dahi öğrenilmesinin mümkün olmadığı bu şirketleri diğerlerinden ayırmak güçtür. Birçok sınır-ötesi merkezde paravan şirket kurmak için birkaç yüz dolar yeterli olmaktadır.
Suç geliri nasıl aklanıyor?
Aklama işi yapanlar bu tipten birçok şirkete sahip olabilirler ve izleri daha fazla karışık hale getirmek için fonları bir şirketten diğerine aktarırlar. Bir paravan şirket maskelemeyi artırmak için gerçekten yasal işlemlere de girişebilir. Şirketler arasında yapılan transferler sonucu;
Paravan şirket çok kârlı bir işletme gibi gösterilebilir. Böyle bir durumda kağıt üzerinde görülen kârın yerine kasaya suç geliri konur. Bu paranın vergisi ödenir ve yasallaştırılmış olur.
Paravan şirket kâr oranı yüksek ya da düşük bir çok şirketi, gayrimenkulu veya değerli kağıdı satın alabilir. Bilinçli spekülasyonlarla, kağıt üzerinde yapılan alım satımlarla bu yatırımlar değerlenmiş gözükür ve yine vergisi de ödenmek suretiyle suç geliri aklanır. Aklayan kişi aklanan ve yasallaşan paranın vergisini ödemeye her zaman hazırdır.
Oto finans borç yöntemi (Loan-back)
Bu yöntemde off-shore merkezlerde mevcut finans kurumları vasıtasıyla, buralara ulaştırılan suç geliri sahibine kredi olarak geri dönmektedir. İşlemleri şu şekilde sıralayabiliriz:
Suç geliri aklayacak kişi off-shore merkezine gider ve suç gelirini burada faaliyet gösteren A bankasına yatırır (daha sonra bu parayı bir başka ülkedeki B bankasına da aktarabilir).
Daha sonra kendi ülkesindeki C bankasına başvurarak A (veya B bankasındaki) hesabını teminat göstermek suretiyle kredi talebinde bulunur. C bankası bu krediyi kendisine verir.
Aklayıcı aldığı kredi ile istediği yatırımı yapar (Otel alabilir vs).
Kredisini C bankasına geri ödemez. C bankası da bu kişinin teminat gösterdiği A (veya B) bankasındaki parasını haciz eder ve yurda getirir.
Böylece bu kişinin suç geliri otel veya bir başka yatırım şeklinde aklanmış olarak ortaya çıkmaktadır.
Döviz Büroları
Birçok ülkede bulunan ve nakit ağırlıklı çalışan bu kurumlarda para değiştirilir. Bunun suiistimale açık yönleri bulunmaktadır:
Suç geliri ile eldeki paranın değiştirilmesi nedeniyle gelirin kaynağından bir ölçüde uzaklaştırılması sağlanabilir.
Küçük banknotlar büyüklere veya eldeki para birimleri diğer para birimlerine çevrilebilir. Böylece finansal sisteme entegre edilmesi kolaylaşabilir.
Nakit karşılığında bazı parasal araçlar (seyahat çekleri, euro çek, kişisel çek gibi) verebilmektedirler.
Ülkemizde söz konusu olmamakla birlikte kimi ülkelerde döviz büroları fon transfer edebilmektedirler.
Ciddi denetim ve muhasebe kayıt şartlarına tabi olmadıklarından bu durum önemli avantajlar sağlayabilir.
Döviz bürolarına sahip olmak bankaya sahip olmaktan çok daha kolaydır. Örneğin İngiltere’de bunun hemen hemen hiçbir prosedürü yoktur.
Döviz büroları suçlularla işbirliği yapabilir. Suçludan aldığı kara parayı kendi adına açtırdığı banka hesabına yatırmak ve buradan transfer etmek suretiyle aklama sürecine katkıda bulunabilir.
Kumarhane ve Casinolar
Casinolar kredi açılması, vadesinin uzatılması, kiralık kasa hizmeti, çeklerin ciro edilmesi hatta fonların havale edilmesi gibi birçok finansal işlemi yapabilmektedirler. Aklayıcılar çok büyük miktarlı nakit parayı casinoya yerleştirebilir ve herhangi bir bildirim yapılmamasını isteyebilirler. Bundan sonra artık para casino çekleri ile istenildiği zaman çekilebilir veya transfer edilebilir. Casinolar için de bildirim yükümlülüğünün bulunabilmesi nedeniyle kimi durumda suç geliri bildirim tutarının altında, dikkat çekmeden fişlere çevrilebilir. Ayrıca casino sahipleri ile işbirliği yapılmak suretiyle suç gelirinin kumar kazancı olarak gösterilmesi veya bildirim limitinin üstündeki nakdin bir kerede yatırılması mümkün olabilir.
Sahte veya yanıltıcı fatura – Hayali ithalat, ihracat
Ülkemiz gündemini 80’li yıllarda uzunca bir süre meşgul eden ve asıl olarak haksız vergi iadesinde kullanıldığı için eleştiri konusu yapılan hayali ihracat aklama işleminde de kullanılabilir. Buna göre değeri çok düşük veya hiç olmayan bir mal ihraç edilmiş gibi gösterilir ve buna uygun olarak fatura düzenlenir. (Bu faturalar ya malın değerini oldukça yüksek gösteren yanıltıcı fatura veya tamamen aklanan tutara denk gelecek şekilde sahte fatura olabilir, ancak ikinci durumda tespit daha kolay olabileceğinden riski fazladır) Örneğin gerçek değeri 50 bin dolar olan mal için 500 bin dolar karşılığı fatura düzenlenmek suretiyle 450 bin dolar ihracat geliriymiş gibi gösterilebilir ve aklanabilir. İhracın yapıldığı belirtilen ülkedeki firma, faaliyeti olan yasal bir firma, göstermelik bir firma veya paravan bir firma olabilir.
Benzer durum ithalat için de yapılabilir. Bu durumda da yurtdışından 10 bin dolara alınan bir mal yurtiçinde aklamada kullanılan şirkete 300 bin dolara satılabilir. Aradaki fark böylece aklanmış olur. Bu işlem yurtiçinde de yapılabilir.
Fonların fiziken ülke dışına kaçırılması (Currency Smuggling)
Bu yöntem suç gelirinin kazanıldığı ülkeden, bu ülkedeki sıkı düzenlemeler nedeniyle, fonların denetim eksikliği veya işbirliğine müsait kuruluşların olduğu kısaca kolaylıkla plase edilebileceği bir başka ülkeye fiziki olarak çıkarılması işlemidir. Off-shore merkezler bu tür paranın bu şekilde gidebileceği uygun yerlerdir.
Fiziken ülke dışına çıkarılan para halen nakit halindedir, ancak kaynağından bir ölçüde de olsa uzaklaşmıştır. Daha sonra gittiği ülkede yapılan bir dizi işlemle birkaç ülkeyi de dolaşarak ve aklanmış olarak ilk çıktığı ülkeye getirilebilir. Suç geliri fiziki olarak yurtdışına kara, hava veya deniz yoluyla çıkarılabilir.
Ülkemize de sınırdan nakit geçişi yoluyla para transferi yapılmaktadır. Ancak bu durum ihracat yapılan kimi ülkelerdeki (Doğu Avrupa ülkeleri ve yeni bağımsızlığını kazanan Türk cumhuriyetleri gibi) bankacılık sistemlerinin yetersiz ve/veya çok fazla komisyonla çalışmalarının bir sonucudur. Gerçekten de bu ülkelerde bulunan bankalarca yüzde 30’lara varan komisyon alındığı belirlenmiştir. Bununla birlikte ihracat geliri olarak beyan edilen ve sınırdan fiziki olarak getirilen tutarlara ait incelemelerin yapılması ve beyanların doğruluğunun araştırılması gereklidir.
Burada genel olarak değindiğimiz aklama yöntemleri bunlarla sınırlı değildir ve gelişen teknoloji ve değişen koşullara göre yeni teknik ve yöntemler geliştirilmektedir. Bu yöntemler, aklama faaliyetinin gerçekleştirileceği ülkedeki inceleme ve denetimin az olduğu veya iz sürmenin zor ve imkansız olduğu alanlarda yoğunlaşmaktadır. Aklamanın dünyadaki gelişen yeni trendi, kullanıcısına geniş anonimlik imkanı sunan ve kimliğini belli etmeyen internet bankacılığı ve elektronik paranın aklama faaliyetlerinde kullanılmasıdır.
KAYNAK:https://masak.hmb.gov.tr/aklama-yontemleri
Kara Para Aklama Yöntemleri Nelerdir?
Kara para aklama, suçluların kirli, yasa dışı bir A Kaynağından gelen parayı temiz, yasal bir Z Kaynağından gelmiş gibi görünmesi için kamufle etmesini sağlayan eylemdir. Yasadışı faaliyetlerden elde edilen fonlar finansal sisteme entegre edildiğinde, uyuşturucu ticareti, terörizm kolu ve silah kaçakçılığı, fuhuş ve insan kaçakçılığı finansmanı gibi meşru kaynaklara ait oldukları görülmektedir. Suçlular bunu kaynakları saklayarak veya parayı dikkat çekmenin daha az olası olduğu bir yere taşıyarak yaparlar. Bu süreç, aşağıdaki gibi 3 aşamadan oluşmaktadır; Yerleştirme, Katmanlama, Entegrasyon.
Birinci Aşama: Yerleştirme (Placement)
Hedef: Suç gelirlerini finansal sisteme yatırmak
Kara para aklama yerleştirme, para yatırma, banka havalesi veya diğer yollarla mali kurumlara yasa dışı gelir aktarımı sürecidir. Para, bankalar, kumarhaneler, mağazalar ve diğer işletmeler aracılığıyla finansal sisteme yerleştirilir. Bu aşama, büyük miktarlarda parayı daha küçük meblağlara bölmek ve bunları doğrudan banka hesaplarına yatırmak, parayı yurtdışındaki finans kurumlarına yatırmak için sınırların ötesine nakletmek veya sanat eseri, antika, elmas gibi değerli mallar satın almak gibi çeşitli işlemleri içerebilir.
İkinci Aşama: Ayrıştırma (Layering)
Hedef: Gelirlerin cezai kaynağını gizlemek
Ayrıştırma nedir? Ayrıştırma, karmaşık finansal işlem katmanlarının kullanılması yoluyla suç faaliyetinin gelirlerini kökenlerinden ayırma süreci anlamına gelmektedir. Bir kara para aklama yöntemi olarak ayrıştırma, yasadışı para kaynağına kademeli olarak meşruiyet katarak, kaynağın tespit edilmesini mümkün olduğunca zorlaştırıyor. Bu aşama, genellikle kara para aklama sürecinin en karmaşık bileşeni olarak kabul edilir. AML kontrollerini karıştırmak için kasıtlı olarak birden fazla finansal aracı ve işlemi içerir. Bu adımda kullanılan yollardan bazıları şunlardır:
Paranın para birimini değiştirmek.
Çoklu bankalar arası transfer.
Birden çok yapılandırılmış para yatırma ve çekme (smurfing).
Elmaslar, arabalar veya mülkler gibi yüksek değerli öğeler satın almak.
Farklı ülkelerdeki farklı hesaplar arasında birden çok banka havalesi.
“Shell” şirketlerinin açılması.
Döviz bozdurma, sanat galerileri ve araba yıkama gibi asgari evrak işlerine sahip işletmelere yatırım yapmak.
Para katırları kullanmak.
Ayrıştırmayı tespit edebilmek için kara para aklama sürecindeki yerini anlamak çok önemlidir. Para, ayrıştırma aşamasında para kaynağını gizlemek için tasarlanmış bir dizi finansal işlem yoluyla farklı hesaplara taşınır. Bu aşama, gayrimenkul ve yasal işletmelerde satın alma, hisse senedi ve tahvil gibi yatırımlara para yatırma veya sonunda işletmenin gerçek sahiplerini gizlemek için bir paravan şirket kullanma gibi yasal işlemleri içerebilir.
Üçüncü Aşama: Entegrasyon
Hedef: Cezai gelirler için açık bir yasal kaynak yaratmak
Kara para aklamada entegrasyon, yasadışı gelirleri gizlemek için meşru işlemleri kullanma sürecidir. Entegrasyon aşamasında, fonlar meşru kaynaklara aitmiş gibi görünmek için ekonomiye yeniden dahil edilir. Bu, suçlunun kirli parayı temizlemesine, yatırım yapmasına ve ondan kâr etmesine yardımcı olur. Sonuç olarak, entegrasyon aşamasında yasal ve yasadışı arasında ayrım yapmak son derece zordur.
Birden fazla aklama yolundan geçtikten sonra, kirli para nihayet ana akım finansal sisteme meşru bir işlem olarak yeniden girer. Bu genellikle iş yatırımı, satın alma veya katmanlama aşamasında satın alınan bir varlığın satışı şeklini alır. Bu noktada suçlu genellikle yakalanmadan “temiz” parayı kullanabilmektedir. Genel olarak, aklanan fonların tespiti ve tanımlanması muhbirler aracılığıyla sağlanır. Kullanılabilen yöntemler ise şunlardır:
Emlak ticareti
Ön şirketler ve sahte krediler
Yabancı banka suç ortaklığı
Yanlış önemli / ihracat faturaları
Kara Para Aklama Neden Ciddi Bir Sorun?
Kara para aklamanın potansiyel olarak yıkıcı ekonomik, güvenlik ve sosyal sonuçları vardır. Uyuşturucu satıcılarına, teröristlere, yasadışı silah tüccarlarına, rüşvetçi kamu görevlilerine ve daha birçoklarına suç girişimlerini işletmeleri ve genişletmeleri için yakıt sağlar. Suç, kapsam olarak giderek daha uluslararası hale gelmektedir. Hızlı teknolojik gelişmeler ve finansal hizmetler endüstrisinin küreselleşmesi nedeniyle suçun mali yönleri daha karmaşık hale geldi.
Kara para aklama sadece dünyanın büyük finans piyasalarında ve deniz kıyısındaki ülkelerde değil, aynı zamanda yükselen piyasalarda da bir sorundur. Gelişmekte olan piyasalar ekonomilerini ve finansal sektörlerini açtıkça, kara para aklama faaliyetleri için giderek daha uygun hedefler haline geliyorlar. Kara para aklama, para talebinde öngörülemeyen değişimler yaratır ve küresel sermaye akışlarında ve döviz kurlarında büyük dalgalanmalara neden olur.
İşletmeler Kara Para Aklamayı Önlemek İçin Ne Yapmalıdır?
Üretimden tüketime kadar tüm aşamalarda vergi kaçakçılığının önüne geçilmeli ve büyük para hareketleri izlenmelidir. Medya, organize suçla mücadeleyi tam olarak desteklemeli ve efsanevi mafya üyelerine yayın yapmamalıdır. Özel sektörde karteller önlenmeli, vergisiz kazançlar olabildiğince ortadan kaldırılarak kayıt dışı ekonomi küçültülmelidir.
